مقدمه: آزار جنسی یکی از انواع خشونت علیه زنان می باشد که شامل طیفی از حرکات، رفتار و اعمال جنسی نامطلوب، مانند نگاههای هیز تا تجاوز جنسی، است. در تحقیق حاضر میزان تجربه انواع آزار جنسی (کلامی، غیرکلامی و جسمی) و عوامل زمینه ای (اجتماعی و اقتصادی) موثر بر آن در میان زنان بررسی شده است.روش: روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. نمونه آماری تحقیق 350 نفر از زنان 50-25 ساله ساکن شهر ساری مرکز استان مازندران بوده اند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب گردیدند.یافته ها: آزار غیرکلامی توسط تمامی زنان، آزار جسمی توسط بیش از 95% زنان و آزار کلامی توسط حدود 90% زنان تجربه شده است. آزمون فرضیات نیز نشان داد که میزان آزار جنسی از نوع کلامی و غیرکلامی در بین زنان دارای مدارک تحصیلی و وضعیت تاهل مختلف و نیز تجربه آزار کلامی بین زنان شاغل و غیرشاغل تفاوت معنی دار مشاهده شده است. در ضمن، با کاهش سن و تعداد فرزندان زنان (یعنی جوان تر بودن زنان) میزان تجربه آزار جنسی در هر سه شکل (کلامی، غیرکلامی و جسمی) بیشتر است.بحث: ویژگیهای قربانیان به ویژه جوانی آنها و حضور بیشتر آنها در اماکن عمومی (با توجه به متغیر تحصیلات و وضعیت اشتغال) می تواند احتمال تجربه آزار جنسی را از سوی زنان افزایش دهد. بنابراین، زنان با هر ویژگی اجتماعی و اقتصادی در معرض آزار جنسی قرار دارند، لذا تجربه این ناهنجاری اجتماعی برای این گروه متاثر از متغیر جنسیت است که ریشه در نابرابریهای جنسیتی دارد و این پدیده خود ناشی از نابرابریهای اجتماعی است که ساختارهای فرهنگی و اجتماعی در هر جامعه در ایجاد، تداوم و بقای آن نقش اساسی دارند.

زمینه و اهداف: افزایش جمعیت سالمندان در ایران به دلیل افزایش امید به زندگی و پیشرفت های بهداشتی، چالش های خاصی را به همراه دارد. آزار جنسی سالمندان یکی از این چالش هاست که کمتر مورد توجه قرار می گیرد. این پژوهش با هدف بررسی آزار جنسی در سالمندان انجام شد. روش بررسی: این پژوهش با رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناسی انجام شد. جمع آوری داده ها به صورت نمونه گیری هدفمند صورت پذیرفت. جامعه هدف، 15 زن سالمند ساکن شهر اراک بودند. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاد شد. داده ها بر اساس رویکرد هرمنوتیک تحلیل شد و توصیفات شرکت کنندگان از تجارب آزار جنسی به توصیفات ساختاری تبدیل شد. یافته ها: واحد های معنایی استخراجی در این پژوهش در 2 مضمون اصلی «زمینه سازها» و «آثار و پیامدها»، شامل 16 مضمون فرعی و 48 واحد معنایی اختصاصی دسته بندی شدند. مهمترین عوامل زمینه ساز شامل «فقر اقتصادی»، «عدم آگاهی مراقبت کنندگان» و «عدم توانایی سالمندان در بیان نیازها» و مهمترین پیامدها شامل هراس از حریم شکنان، سکوت، احساس خجالت و ناامیدی بودند. نتیجه گیری: آزار جنسی شامل مزاحمت، اغوا و خشونت است و سالمندان به دلایل مختلف در معرض این خطر قرار دارند. افزایش آگاهی عمومی، منابع آموزشی و مشاوره برای حمایت از خانواده و آگاه سازی مراقبان از حقوق سالمندان برای پیشگیری از آزار ضروری است. ایجاد فضایی امن و تشویق سالمندان به گزارش نشانه های آزار نیز از نکات کلیدی در این زمینه است.

آزار جنسی یک مساله جهانی است که مانعی پایدار در راه ارتقای زنان و برخورداری آنان از حقوق فردی و اجتماعی شان به شمار می آید. آزار جنسی را می توان هرگونه توجه نشان دادن به بدن زن بدون توافق صریح یا ضمنی، مشروط بر آنکه ماهیت جنسی داشته باشد، تعریف کرد. در این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته، اقدام به جمع آوری اطلاعات شده است. پرسشنامه ها در بین 384 نفر از دختران و زنان جوان 35 15 ساله ساکن محلات تهرانپارس و تجریش بصورت نمونه گیری چند مرحله ای توزیع گردیده است.نتایج تحقیق نشان داد که اکثر زنان در سه ماه گذشته، نوعی آزار جنسی کلامی مانند متلک گفتن، تحسین زیبایی، حرف های رکیک (توهین) و مزاحمت تلفنی را تجربه کرده اند و یا از وقوع آن در زندگی اطرافیان و دیگران اطلاع دارند. بیشتر زنان در سه ماه گذشته آزار جنسی رفتاری مانند هیزی و چشم چرانی، مورد تعقیب قرار گرفتن، لمس کردن، تنه زدن به عمد، توقف کردن با ماشین جلوی فرد را تجربه کرده اند و یا از وقوع آن در زندگی دیگران اطلاع دارند. عورت نمایی، پیشنهاد جنسی و تهدید به تجاوز از موارد دیگر آزارجنسی رفتاری بود که شیوع کمتری در جامعه آماری داشت و شاید یکی از دلایل آن تابو بودن اینگونه مسائل و ترس و بدبینی زنان نسبت به مطرح کردن آن بود. در تحلیل کیفی تحقیق اکثر زنان اعلام کرده اند که تجربه لمس کردن را به کرات در زندگی خود داشته اند و اینگونه آزارها موجب ترس و بدبینی آنها نسبت به مردان شده است- آزار جنسی در محیط کار در نمونه مورد نظر کمتر رخ داده است.برخورد زنان در بیشتر مواقع سکوت و مدارا و فاصله گرفتن در وسایل نقلیه عمومی است و در این مورد کمتر به مراجع قضایی مراجعه می کنند. همچنین، بین آزار جنسی و نحوه پوشش و آرایش زنان ارتباط معناداری وجود دارد، اما بین عوامل اجتماعی (عوامل زمینه ای) مانند درآمد، تحصیلات فرد، شغل پدر و مادر و درآمد خانواده و آزار جنسی زنان جوان ارتباط معناداری دیده نمی شود.

مطالعة حاضر با هدف تحلیل اجتماعی تجربة زیستة زنان شاغل از آزار جنسی در محیط کار انجام گرفته­­ است. در این مطالعه از روش کیفی استفاده شده است. بدین منظور، 31 زن شاغل در دو حوزة رسمی و غیر رسمی (قضایی و فروشندگی) در شهر رودسر به ­­شیوة نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از مصاحبة نیمه­استاندارد و عمیق استفاده شده ­است. تجزیه و تحلیل داده ها به شیوة کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفته است. طبق این فرایند، داده های زیر استخراج شد: آزارهای جنسی کلامی: پیشنهادهای مکرر و یک­طرفة لفظی و جنسی؛ آزارهای جنسی غیر کلامی: اشارات تبعیض­آمیز جنسی؛ آزارهای فیزیکی: لمس کردن ناجور و نامناسب بدن؛ واکنش ها پس از آزار جنسی: شخصی و محافظه کارانه، شخصی و کنشگرانه؛ پیامدهای آن: فشار روحی و روانی، انزوای اجتماعی و بی اعتمادی اجتماعی

مقدمه: آزار جنسی به محارم جرمی درون خانوادگی است که نه تنها آزاردیده و آزاگر بلکه سایر اعضای خانواده را در معرض آسیبی عمیق قرار می دهد. تسلط آزارگر بر آزاردیده و حفظ آیروی خانوادگی و وقوع این جرم در نقطه کور جامعه منجر به برملانشدن آزار و استمرار پیامدهای این رفتار در پوسته زیرین جامعه می شود. با توجه به این که اولین قدم به منظور پیشگیری و درمان کشف گستره آسیب است در این مقاله در صدد هستیم که به مهم ترین پیامدهای تعرض جنسی محارم از زاویه نگاه آزار دیدگان اشاره کنیم. روش: تحقیق حاضر یک مطالعه کیفی و با روش تحلیل محتوای استقرایی است. نمونه گیری تحقیق به شیوه هدفمند و تا رسیدن به مرز اشباع داده ها انجام شد. در مجموع با 19 آزاردیده مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته صورت گرفته و علاوه بر این به منظور تحلیل دقیق تر موضوع 17پرونده مرتبط مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: در تحقیق حاضر پس از چندین مرحله تحلیل و ادغام کدهای مشابه یعنی در نهایت 53 کد استخراج شد. کدهای اصلی در 6 زیرمقوله قرار گرفت که عبارتند از «پیامدهای جسمی» «پیامد جانی»، «خودانگاری منفی»، «پیامد روانی-جنسی»، «روابط درون خانوادگی ناکارآمد»، «روابط برون خانوادگی ناکارآمد». پس از تجمیع زیر مقوله ها در نهایت سه مقوله اصلی استخراج شد که عبارتند از «پیامد فیزیکی»، «پیامدهای روانی فردی» و «پیامدهای روانی جمعی». بحث: آزار جنسی محارم از جمله جرایمی است که از جهات مختلف به آزاردیدگان جنسی لطمه وارد می کند. دسترسی بالا به آزاردیده، کودک یا نوجوان بودن آزاردیده، وابستگی مالی-عاطفی آزاردیده به آزارگر، فقدان نظارت و تسلط کامل آزارگر بر آزاردیده، موجب توسعه دامنه آسیب های این جرم می شود. با توجه به اهمیت و ضرورت پیشگیری و درمان وقوع چنین جرایمی در خانواده، به نظر می رسد در ابتدا ضروری است ضمن پایان دادن به سیاست کتمان و نادیده انگاری تعرضات جنسی محارم، در سطوح مختلف با پذیرش آسیب موجود در کشور با ایجاد گفتمان در سطوح مختلف، شرایط افشاگری و درمان آزاردیدگان و آزارگران جنسی محارم فراهم گردیده و از طرفی با اتخاذ سیاست های پیشگیرانه از وقوع این جرایم پیشگیری شود.

هدف این پژوهش، بیان مدلی داده بنیاد دربارۀ علل و شرایط وقوع آزار جنسی در دانشگاه است. داده های تحقیق با مطالعۀ اسناد و از خلال مصاحبه با 15 نفر از دانشجویان دختر در یکی از دانشگاه های دولتی استانی مرزی (با نمونه گیری هدفمند) به دست آمده است. تحلیل داده ها پس از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، نشان داد که در این دانشگاه نظام تبعیض آمیز جنسیتی جامعۀ بزرگ تر بازتولید می شود و مرزبندی جنسیتی و مناسبات فرودستی و بی قدرتی زنان ادامه می یابد. بازتولید فرهنگ تجاوز در محیط دانشگاه همراه با روابط قدرت/ ارزش و قومیت گرایی در این دانشگاه خاص و عدم حساسیت بوروکراسی به آزار جنسی زنان، شرایطی را به وجود می آورد که شکایت قربانیان نادیده گرفته می شود و یا آن ها برای حفظ آبرو ناچار به سکوت می شوند. پیامد این شرایط به فروپاشی اعتماد دانشجویان به جایگاه دانشگاه، ازخودبیگانگی و سرخوردگی ایشان می انجامد. درنهایت، دانشگاه در تحقق آرمان های خود برای پاسخ به نیازهای جامعه و رشد و توسعۀ سامان اجتماعی عادلانه تر، ناموفق می ماند.

در وهله ی نخست تعریفی که از آزار جنسی به ذهن متبادر می شود، رفتاری توام با قهر و غلبه است؛ اما آیا آزار جنسی تنها به این نوع از رفتار منحصر می شود؟ به نظر می رسد آزار جنسی را باید شامل طیفی گسترده از رفتارها بدانیم: طیفی که در یک سر آن تجاوز به عنف (بند ت ماده ی 224 قانون مجازات اسلامی) و در سر دیگر آن، استفاده از واژگان توهین آمیز (ماده ی 619 بخش تعزیرات) و توام با مضمون جنسی قرار دارد؛ رفتار ها یا گفتارهایی که در آن ها، شخص به سبب جنسیتش، مورد آزار قرار می گیرد. این تعبیر، با روح حقوق مسیولیت مدنی و هدف آن که حمایت از حقوق زیان دیدگان است، سازگارتر است؛ به علاوه، نظام حقوقی ما را با حرکت سایر نظام های حقوقی نیز هماهنگ تر می کند. همچنین، هرچند آزار جنسی اغلب با نارضایتی بزه دیده و با قهر و غلبه صورت می پذیرد، گاه علی رغم اعلام رضایت شخص، چون رضایت به دلیل اکراه، غرور یا اضطرار معیوب بوده، در حکم عدم رضایت در نظر گرفته می شود. شخص بر اثر آزار جنسی، متحمل زیان های مادی و معنوی می شود که بنا بر اصل لاضرر باید جبران گردد. در خصوص زیان مادی در نظام حقوقی ما، افزون بر دیه، دو ابزار دیگر یعنی ارش البکاره در صورت ازبین رفتن بکارت و مهرالمثل به عنوان عوض تمتع مرد وجود دارد. زیان معنوی نیز به موجب مواد 1 و 9 قانون مسیولیت مدنی و نیز، ماده ی 14 قانون آیین دادرسی کیفری، مطالبه کردنی خواهد بود. از آن جایی که شناخت بعد حقوقی این موضوع می تواند تا حد زیادی به پاسداشت اخلاق در این عرصه نیز منجر شود، در این مقاله افزون بر تعریف آزار جنسی، زیان های ناشی از آن و شیوه های جبران خسارت نیز در حقوق ایران بررسی می شود.

سوء‎‍استفادۀ جنسی از افراد دارای معلولیت، مسئله‎‍ای شایع در جامعۀ معاصر است. بررسی آزار جنسی زنان معلول ازجمله موضوعاتی ا‎‍ست که توجه چندانی را به‎‍ خود اختصاص نداده ‎‍است. بنابراین پژوهش حاضر، به‎‍منظور بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آزار جنسی زنان معلول استان مازندران صورت گرفته ‎‍است. چارچوب نظری پژوهش مبتنی ‎‍بر نظریۀ فعالیت‎‍های روزمره و نظریۀ سبک‎‍ زندگی است. روش پژوهش پیمایشی است. به‎‍منظور ﺟﻤﻊ‎‍آوری داده، از پرسشنامه و برای تعیین اعتبار شاخص‎‍ها از اعتبار سازه‎‍نظری استفاده شد. جمعیت پژوهش، زنان و دختران معلول استان مازندران است. با توجه به تفاوت‎‍های فرهنگی و موقعیت جغرافیایی، استان مازندران به چهار نقطۀ-ساری، بابل، بهشهر و نور-تقسیم و برای تعیین حجم نمونه، از روش نمونه‎‍گیری خوشه‎‍ای تصادفی ساده استفاده شده‎‍ است. درمجموع 9417 نفر از زنان معلول شهرهای مزبور، به‎‍عنوان جامعۀ آماری انتخاب شدند. تعداد 400 پرسشنامه در بین افراد توزیع و درنهایت، 343 پرسشنامه توصیف و تحلیل شد. نتایج حاصل از به کارگیری آماره‎‍های استنباطی حاکی از این ‎‍است که متغیر سبک‎‍ زندگی، دارای بیشترین ضریب همبستگی و بیشترین مقدار بتا (489/0) با متغیر وابستۀ آزار جنسی با اثرگذاری مثبت و مستقیم است. بنابراین فرضیۀ مربوط به اثرگذاری سبک‎‍زندگی بر آزار جنسی معلولان تأیید شد. مطابق آزمون‎‍های استنباطی، دومین متغیر به لحاظ شدت اثرگذاری بر متغیر وابستۀ آزار جنسی، متغیر اهداف مناسب با بتای مشاهده‎‍شدۀ 178/0 و اثرگذاری مثبت و مستقیم است؛ بنابراین، فرضیۀ مربوط به اثرگذاری اهداف مناسب بر آزار جنسی معلولان تأیید شد؛ اما متغیر حضور محافظ توانمند بر آزار جنسی معلولان اثر معناداری ندارد و بنابراین، فرضیۀ مربوط به اثرگذاری حضور محافظ توانمند بر آزار جنسی معلولان تأیید نشد.

مقاله حاضر درصدد مطالعه واکنش کاربران فضای مجازی به «روایات تعدی جنسی» در شبکه اجتماعی توییتر است. پس از فراگیری جنبش Me Too در سال 2017 در شبکه های اجتماعی جهانی، کاربران ایرانی نیز از این هشتگ برای بیان روایات آزار خود استفاده کردند، این روایات در بازه زمانی فروردین 1399 تا بهمن 1400 بررسی شدند. برای مطالعه مذکور چارچوب مفهومی مناسبی تدوین و از روش داده کاوی و تحلیل مضمون استفاده گردید. این پژوهش به بررسی واکنش های رسمی به این کارزار در قالب سه خبرگزاری مهر، ایسنا و ایرنا و واکنش های غیررسمی به آن طی سه موج افزایش توییت های کاربران در این کارزار پرداخته است. از مهم ترین نتایج حاصله کشف مضامین ذیل بودند؛ تعلیق خودخاموشی عاطفی، تهییج عواطف اجتماعی، احساس همدلی، احساس مسئولیت اجتماعی، رتوریک زنانه، ترومای ماندگار و مذمت کارزار. در پایان ضمن اشاره به زمینه های اجتماعی-تاریخی در برجسته سازی این مسئله که منجر به بازتاب آن در فضای مجازی شده، جریان انتقادی کارزار نیز موردتوجه قرار گرفته است.